KMSKA koopt zeldzame tekening van Ensor

Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) kocht op een Brusselse veiling de zeldzame tekening 'Haardgerei en Maskers' van James Ensor. Het gaat om een van de befaamde ‘hybride' tekeningen waarvan een tiental gekend zijn. Ze behoren tot zijn meest innoverende tekeningen.

Het KMSKA beschikt over de rijkste en meest representatieve Ensorverzameling ter wereld. Een tekening zoals deze, die bij Brussels Art Auctions onder de hamer ging, ontbrak nog.

De tekening is half realistisch en half surreëel: de rechterhelft stelt een steelpan en een wafelijzer op de rand van een fornuis voor, en sluit aan bij de reeks realistische studies die Ensor omstreeks 1880-83 maakte. Later, rond 1886-89, vulde de kunstenaar de lege linkerhelft van het blad aan met allerlei groteske motieven: een masker met een varkenssnuit, een vogelkop en karikaturen. KMSKA-conservator en Ensorspecialist Herwig Todts: ‘Door deze toevoegingen verandert de betekenis van het beeld. Het bewijst dat Ensor aan de vooravond van de doorbraak van het modernisme onderzocht hoe de beeldende kunst zich kon bevrijden van de West-Europese realistische traditie.'

Van dit soort tekeningen zijn er maar een tiental gekend. Enkele daarvan zitten in musea (o.a. in het Art Institute Chicago), enkele in privéverzamelingen. Het is uit zo'n privéverzameling dat het KMSKA het werk kocht.

'Haardgerei en maskers' (zwart krijt op papier, 22,2 x 17,5 cm) ging onder de hamer voor € 55.000. Het KMSKA betaalde de som met geld dat het opbouwde via eigen inkomsten, sponsoring en schenkingen.

Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz: ‘Ik ben zeer blij dat het KMSKA dit sleutelwerk heeft kunnen bemachtigen en zo een lacune in zijn toch al uitmuntende Ensorcollectie kan opvullen.'

(Nieuwsbericht 8 oktober 2015)